Indexering (grote gemeenschappelijke regelingen)
Jaarlijks stelt de regionale ambtelijke werkgroep financiële sturing gemeenschappelijke regelingen het indexeringspercentage vast waarmee de regio brede gemeenschappelijke regelingen bij het samenstellen van hun begroting, voor wat betreft het bestaande beleid, rekening moeten houden. Het gaat hier om de vier grote gemeenschappelijke regelingen waaraan het merendeel van de gemeenten in deze regio deelneemt. Het betreft de VRR, OGZ-RR, DCMR en de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond (voor wat betreft de uitvoeringsorganisatie). De coördinatie van de indexeringsbrief voor de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) vindt plaats vanuit de (voormalige) regio Haaglanden.
Voor het jaar 2025 is (eind 2023) het indexpercentage bij ongewijzigd beleid bepaald op 6,8%, dit is inclusief verrekening van eerder te hoog en/of te laag afgegeven indexeringspercentages over de jaren 2024, 2023 en 2022. Door deze verrekening achteraf, worden de gemeenschappelijke regelingen (met vertraging) structureel gecompenseerd voor prijsstijgingen (of -dalingen) in de voorgaande jaren.
Financieel perspectief gemeenten
In de indexeringsbrief voor het jaar 2025 is bij de gemeenschappelijke regelingen aandacht gevraagd voor de tekorten in het financiële perspectief bij de gemeenten vanaf 2026 (en in enkele gemeenten vanaf 2025). Het is onvermijdelijk dat maatregelen bij de gemeenten effect hebben op de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen. Daarom is deze organisaties gevraagd om daarop te anticiperen en op weg naar 2026 zelf met initiatieven te komen die een bijdrage leveren aan de opgaven waarvoor de gemeenten staan. In de zienswijzen op de begrotingen van de verschillende regelingen is hier vanuit Maassluis de volgende alinea aan toegevoegd: “Net als de meerderheid van de gemeenten in ons land, staat ook Maassluis voor financieel uitdagende jaren. Als gevolg van het kabinetsbeleid groeit ons takenpakket, maar groeien onze inkomsten niet evenredig mee. Daarom nodigen we de verbonden partijen uit om met ons mee te denken wat de verbonden partijen kunnen bijdragen, om onze inkomsten en uitgaven in balans te brengen.“.
In 2024 zijn de regiowethouders financiën enkele malen bij elkaar geweest om de te bespreken hoe de gemeenschappelijke regelingen bij kunnen dragen aan een oplossing voor de verbetering van het financiële perspectief van de gemeenten. Daaruit is een brief ontstaan, opgesteld door de gemeente Schiedam, aan de vier grote gemeenschappelijke regelingen: GGD, VRR, DCMR en GRJR. In deze brief wordt de organisaties dringend gevraagd om uiterlijk 1 oktober 2024 met scenario's te komen waarbij er in ieder geval sprake is van enerzijds -/- 5% en anderzijds -/- 10% op de gemeentelijke bijdragen voor 2025 en verder. Daarbij dient te worden aangegeven wat de (mogelijke) effecten zijn op de taken en de dienstverlening. Deze brief is half juli 2024 verzonden aan de genoemde gemeenschappelijke regelingen. Gelet op de reeds verstuurde zienswijzebrieven met de uitnodiging om in gesprek te gaan, heeft het college ervoor gekozen deze brief niet mede te ondertekenen. Onderzoek naar het verlagen van de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen blijft wel een optie binnen het spoor Maassluis naar een nieuwe balans.
Vrijwel alle gemeenten zijn op zoek naar manieren om hun meerjarenperspectief sluitend te krijgen. Wanneer enkele of grote deelnemers binnen de (grote) gemeenschappelijke regelingen uiteindelijk besluiten hun bijdrage (drastisch) af te schalen, heeft dit consequenties voor de overige deelnemers. De gevolgen zijn op dit moment nog niet in te schatten, maar zullen aandachtig worden gevolgd.