De gemeentelijke financiën staan vanaf 2026 (en voor sommige gemeenten vanaf 2025) onder druk. Dit heeft inmiddels de term 'ravijnjaar' gekregen. Maassluis voelt deze financiële druk ook. Daarnaast staat de uitvoeringskracht van de ambtelijke organisatie onder druk mede als gevolg van een krappe arbeidsmarkt, vergrijzing en grote opgaven en ambities.
In het 'spoor twee' traject (Maassluis in Balans) is getracht in beeld te brengen hoe de middelen, organisatie en inhoud met elkaar in balans gebracht kunnen worden door middel van het maken van keuzes. Door inhoudelijk te kiezen en strategisch te bepalen wat voor stad Maassluis in de toekomst wil zijn en welke taken, voorzieningen en maatschappelijke effecten daar wel en niet meer bij horen. Door een richtinggevende koers te bepalen, kan er gekomen worden tot een coherent maatregelenpakket .
Op basis van dit onderzoek, de scenario's en de daarbij behorende maatregelen is het document 'Samen thuis in Maassluis' opgesteld. Dit is met de gemeenteraad besproken in het voorjaar van 2024. De raad heeft de motie ‘grip op spoor 2’ aangenomen, waarbij is aangegeven de maatregelen verder uit te werken en aan te geven hoe de uitkomsten in de Begroting 2025-2028 worden verwerkt.
Inmiddels is duidelijk geworden dat de uitkomsten van spoor 2 niet voldoende zijn om de begroting structureel sluitend te krijgen. Daarom zijn er andere maatregelen geïnventariseerd. Tijdens de thema-avond op 24 september is de raad hier op hoofdlijnen over geïnformeerd. Eind 2024 komt er een raadsvoorstel waarbij besluitvorming plaatsvindt over de kaders van het integrale pakket door de gemeenteraad. Uiterlijk bij de Kadernota 2026, maar bij voorkeur eerder, komt een raadsvoorstel waarbij er op maatregelenniveau besluiten worden genomen door de gemeenteraad.
Uitwerking motie 2024-15 realistisch begroten
Conform de motie is de realisatie over de jaren 2021-2022-2023 geanalyseerd op structurele voordelen. De conclusie is dat er in deze periode wel structurele voordelen te zien zijn, maar dat deze deels al bij de analyse 'spoor 1' zijn betrokken en daarmee reeds verwerkt zijn in de begroting. Daarnaast zijn er voordelen die onderdeel uitmaken van de maatregelen van spoor 2. Deze worden meegenomen bij de uitwerking van dit spoor.
Het blijkt dat de positieve resultaten van de afgelopen jaren voornamelijk worden veroorzaakt door incidentele (niet geraamde) voordelen, bijvoorbeeld vanuit het gemeentefonds (voornamelijk decembercirculaire) en specifieke uitkeringen.